"MÊ TÍT" NẾP QUÝT AN NHƠN

"Mê tít" nếp Quýt Đạ Tẻh, đồ xôi để cả ngày vẫn dẻo, thơm

Hữu Ký Chủ Nhật, ngày 16/04/2017 18:00 PM (GMT+7)

(Dân Việt) Nếp Quýt Đạ Tẻh được trồng ở huyện Đạ Tẻh (Lâm Đồng) hạt tròn, trắng đục, thơm và có vị ngọt đặc trưng. Ngay khi lúa vẫn còn xanh trên ruộng, đã có thương lái tới đặt mua với giá tốt.

   

• Nếp “tiến vua" - đặc sản Sa Huỳnh trồng dễ hay khó?

• Thơm lừng nếp Sa Huỳnh "tiến vua": Nấu xôi cả xóm đều biết

• Cảnh báo việc ồ ạt trồng nếp xuất khẩu sang Trung Quốc

• Ngô nếp HN66 giúp giảm chi phí, tăng doanh thu

• Dẻo, thơm nếp cái hoa vàng Đại Thắng

 

Người dân mua nếp Quýt đạ Tẻh tại hội chợ

Tại Triển lãm Hội chợ thành tích nông dân xuất sắc thời hội nhập – Nông nghiệp đô thị và Giao thương kinh tế vùng Đông Nam bộ năm 2017,  Hội Nông dân tỉnh Lâm Đồng mang đến sản phẩm còn lạ lẫm đó là nếp Quýt Đạ Tẻh. Gian hàng giới thiệu sản phẩm này được cán bộ Hội Nông dân huyện Đạ Tẻhtrực tiếp giới thiệu đến người tiêu dùng.
Ông Trương Quang Lang, Chủ tịch Hội Nông dân huyện Đạ Tẻh cho biết các cán bộ huyện Hội đều được huy động tham gia bởi đây là dịp để quảng bá thương hiệu nếp Quýt Đạ Tẻh còn mới mẻ. Đoàn nhận được niềm động viên lớn đó là 6 tạ nếp Quýt mang đến hội chợ sắp được bán hết. “Hai ngày đầu người dân chưa biết nên bán lai rai, nhưng càng về sau bán càng chạy. Có những người mua về ăn thử thấy ngon, giá cả phải chăng nên giới thiệu bạn bè đến mua. Chúng tôi nhận được phản hồi tốt từ người tiêu dùng với sản phẩm này”.
Chủ tịch Hội Nông dân huyện Đạ Tẻh cho biết nếp Quýt  vốn có nguồn gốc vùng đất Cao Bằng rồi theo chân đồng bào Tày, Nùng mang vào trồng tại xã An Nhơn, huyện Đạ Tẻh từ khoảng 20 năm qua. Tại An Nhơn, thổ nhưỡng, khí hậu thuận lợi nên nếp cho sản phẩm chất lượng cao. Đặc điểm của loại nếp này là hạt tròn, trắng đục, thơm và có vị ngọt đặc trưng. Đặc biệt nếp này rất dẻo, đồ xôi xong để cả ngày vẫn dẻo thơm.
Với những đặc điểm trên, những năm qua nếp Quýt được các thương lái từ các tỉnh Nam Bộ đến tận đồng ruộng thu mua với giá 9.000 đồng/kg lúa tươi, cao gấp đôi lúa thường. Năm 2016, HTX sản xuất nếp Quýt ở An Nhơn vinh dự được Cục Sở hữu Trí tuệ, Bộ KHCN cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu nếp Quýt Đạ Tẻh. Đến nay HTX sản xuất nếp Quýt tại xã An Nhơn đều sản xuất theo quy trình Vietgap.
Ông Hoàng Hồng Giang, Phó Chủ tịch Hội Nông dân huyện Đạ Tẻh thông tin thêm hiện HTX trồng nếp Quýt có 84 thành viên với diện tích 600ha, chia làm 3 vụ. Năng suất mỗi năm khoảng 3.000 tấn. Do đã có nhiều khách hàng biết đến nên chỉ có 20% sản lượng được bán tại Đạ Tẻh, còn lại được thương lái các nơi khác đến thu mua. Việc trồng loại nếp này tốn nhiều công chăm sóc nhưng mang lại hiệu quả kinh tế cao, người dân có thể trồng được 3 vụ/năm.
Lạnh đạo Hội Nông dân huyện Đạ Tẻh cho hay các nông dân rất tự tin với chất lượng của nếp Quýt Đạ Tẻh. Đầu ra sản phẩm đang ổn định nhưng HTX muốn đẩy mạnh phát triển hơn nữa thương hiệu nếp Quýt Đạ Tẻh. Thông qua hội chợ lần này, Hội Nông dân mong muốn tìm được đối tác, tìm được một kênh phân phối nếp Quýt Đạ Tẻh để quảng bá rộng rãi thương hiệu này. 

Hạt ngọc "Gạo Nếp Quýt Đạ Tẻh" - "đại sứ" của cao nguyên

(23h 0, 29/06/2016) - Đăng bởi: dateh.

“Gạo Nếp Quýt Đạ Tẻh” không là giấc mơ thương hiệu nữa mà đang thành hiện thực, ít ngày nữa thôi cùng với “Lúa gạo Cát Tiên”, “hạt ngọc” “Gạo Nếp Quýt Đạ Tẻh” sẽ làm đầm ấm, hạnh phúc thêm bao bữa cơm trên mọi miền quê cùng các phương trời. Rồi ngày Tết cổ truyền của dân tộc, hương vị thơm thảo cặp bánh chưng xanh gạo Nếp Quýt dâng lên bàn thờ gia tiên khi mở ra làm dạ cồn cào khiến người ta lại nhớ tới một miền quê dung dị, phồn vinh trên Nam Tây Nguyên là An Nhơn - Đạ Tẻh - Lâm Đồng.      

Một góc cánh đồng Nếp Quýt xã An Nhơn (huyện Đạ Tẻh) - Ảnh: KHÁNH PHÚC

Đã hình thành vùng lúa chất lượng cao 1.250 ha và khát vọng Nếp Quýt

 

Tháng 6 vừa qua, tại Hội nghị Báo cáo viên toàn tỉnh do Huyện ủy Đạ Tẻh đăng cai, trong phần phát biểu chào mừng, Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Trương Thái Anh Quốc khi giới thiệu những thành tựu kinh tế - xã hội nổi bật của vùng kinh tế mới qua 30 năm xây dựng cũng đã say sưa khẳng định nền nông nghiệp Đạ Tẻh sẽ có sự phát triển bền vững trong tương lai gần; đặc biệt là việc mở rộng diện tích trồng Nếp Quýt, loại nếp đặc sản của địa phương. 

 

Nếp Quýt thì rõ ràng thơm, dẻo và ngon rồi; mấy Tết nay, thị dân Đà Lạt thay vì tầm nếp Tùng Nghĩa, nếp Hà Nội… đã thường nhắc nhau nhớ tìm mua cho được loại Nếp Quýt Đạ Tẻh để mà đồ xôi, gói bánh chưng hoặc gửi dăm bảy kg biếu người thân. Thế nhưng để xây dựng nhãn hiệu chứng nhận “Gạo Nếp Quýt Đạ Tẻh” thì có khả quan không? Đạ Tẻh và Cát Tiên là hai huyện sát vách, nhãn hiệu “Lúa gạo Cát Tiên” đã được chứng nhận rồi nay sắp thêm Nếp Quýt Đạ Tẻh nữa, e rằng có phần nào  chạy theo phong trào không? Trong lúc giải lao, ngồi uống trà trong phòng Phó Bí thư Huyện ủy, trước băn khoăn của tôi, anh Trương Thái Anh Quốc vuốt mái tóc bồng bềnh, pha sương trước tuổi - trông Phó Bí thư dễ nhầm là một nghệ sĩ, mà nghĩ vậy cũng đúng thôi vì anh nguyên là cán bộ ngành văn hóa, thời trai trẻ rời quê hương cát trắng, gió Lào Quảng Trị vào từ những ngày chưa thành lập huyện, nghe nói “họa sĩ” này có khả năng vẽ áp phích, pano cùng lúc cả hai tay - với tâm trạng phấn khởi tươi cười: - Không hay loại nếp thời Hùng Vương, thời Lang Liêu gói bánh chưng, bánh dày thơm ngon thế nào chứ danh “hạt ngọc của đất - trời ” Nếp Quýt Đạ Tẻh quả là đã lan xa tới nhiều vùng miền trong nước. 

 

Vài giây lặng im như để thưởng thức vị trà Thái Nguyên đượm ngọt, anh Quốc lên tiếng: - Nhà báo đặt câu hỏi có cơ sở và khá lý thú đấy. Xây dựng nhãn hiệu “Gạo Nếp Quýt Đạ Tẻh” được huyện ấp ủ đã đôi năm nay rồi… Dường như chạm vào vấn đề tâm huyết, giọng anh vốn nhỏ nhẹ giờ sôi nổi hẳn lên, vanh vách cho biết: Đạ Tẻh có diện tích tự nhiên trên 52.340 ha, trong đó, đất sản xuất nông nghiệp khoảng 15.000 ha. Trong huyện có hệ thống sông suối phân bố mật độ khá dày thuận lợi cho việc xây dựng các hồ chứa, đập dâng phục vụ sản xuất. “Thiên thời, địa lợi” cộng với kinh nghiệm sản xuất nông nghiệp lâu đời của cư dân từ ba miền hội tụ nên Đạ Tẻh đã trở thành một vùng sản xuất lúa trọng điểm của Lâm Đồng. Với diện tích đất nông nghiệp chuyên trồng lúa 2.500 ha, hàng năm huyện thu hoạch trên 30.000 tấn lương thực, trong đó mấy năm gần đây mở rộng được khoảng 1.250 ha lúa chuyên sản xuất lúa chất lượng cao. Đối với sản xuất Nếp Quýt hiện nay toàn huyện gieo trồng khoảng 300 - 350 ha/vụ, năng suất bình quân khoảng 5-6 tấn/ha. Lúa thích hợp cả 3 vụ trong năm. Sản lượng bình quân cả năm khoảng 3.600 tấn. Sản phẩm gạo Nếp Quýt được các thương lái thu mua tiêu thụ tại Lâm Đồng, Đồng Nai, Bình Thuận, TP Hồ Chí Minh… Từ tháng 2/2016, UBND huyện đã chỉ đạo các cơ quan chức năng xây dựng Đề cương Dự án xây dựng nhãn hiệu chứng nhận “Gạo Nếp Quýt Đạ Tẻh”. Đề án được xây dựng tương đối công phu, đã qua hai lần hội thảo và dự kiến tháng 8/2016 sẽ nộp đơn đăng ký bảo hộ nhãn hiệu chứng nhận “Gạo Nếp Quýt Đạ Tẻh”. 

 

Nhân nói chuyện gạo nếp, tôi sực nhớ mới đây có đọc Phủ biên tạp lục của nhà bác học Lê Quý Đôn, có ghi chép: “… Các huyện về phủ Triệu Phong (thuộc hai huyện Triệu Phong và Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị bây giờ) có các loại lúa nếp: Nếp Mây, Nếp Kỳ lân, mùi thơm chất mềm, tháng 9 gieo mạ, tháng 11 cấy, tháng 4 được gặt. Nếp Suốt, Nếp Hạt cau, Nếp Mía, tháng 9 gieo mạ, tháng 11 cấy, tháng 4 được gặt, nơi ruộng sâu thì trồng vào tháng 12…”. Với những kiến thức bản địa tra cứu từ thư tịch cổ, Trung tâm tài nguyên thực vật đã tiến hành thu thập và đưa vào lưu trữ trong Ngân hàng gen cây trồng Quốc gia nhiều giống nếp của địa phương này... Đạ Tẻh, vùng đất này trước thuộc huyện Đạ Huoai, năm 1986 mới chia thành 3 huyện mới: Đạ Huoai, Đạ Tẻh và Cát Tiên. Cư dân những ngày đó phần lớn là người đi xây dựng vùng kinh tế mới ngoài Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế, Quảng Nam, Bình Định… và một số từ các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ. Thoáng băn khoăn, tôi buột hỏi: - Phải chăng Nếp Quýt là giống lúa cổ từ Quảng Trị nay có tên gọi mới… vì nhà bác học Lê Quý Đôn đã khảo sát, liệt kê nhiều giống nếp ngon từ vùng đất này? 

 

- Lạ thay nguồn gốc Nếp Quýt lại từ miền rừng thẳm, núi đá Cao Bằng theo chân người Tày, Nùng di cư tự do vào Đạ Tẻh, được nông dân xã An Nhơn nhân trên diện rộng khoảng 20 năm nay! - Phó Bí thư Huyện ủy cười khà khà: - Như một câu chuyện cổ tích phải không? Trưa nay, thế nào ta cũng được thưởng thức xôi Nếp Quýt chấm với muối vừng ngon không chê được! Nhưng nhớ là không… dùng đũa hỉ!

 

Chân dung xã nông thôn mới An Nhơn

 

Phó Bí thư Đảng ủy xã An Nhơn Bế Văn Bối phấn khởi khi nghe tôi ngỏ ý tìm hiểu về tình hình sản xuất Nếp Quýt ở địa phương. Thăm hỏi ban đầu, Phó Bí thư cho biết anh sinh năm 1961, quê ở huyện Hạ Lang, Cao Bằng. Trước là cán bộ lâm nghiệp, gia đình làm nông. Khi mô hình hợp tác xã nông nghiệp kiểu cũ với cung cách “đánh kẻng ghi công”, “cha chung không ai khóc” tan rã, đất ai trả cho hộ ấy làm, gia đình ít ruộng mà con lại đông nên anh quyết định đưa vợ con vào chọn Đạ Tẻh là quê hương thứ hai. Ban đầu làm ruộng rồi được tín nhiệm làm thôn trưởng, Phó trưởng Công an xã, đến năm 2005 làm Phó Bí thư Đảng ủy xã và tới nay đã tham gia 3 nhiệm kỳ. 

 

- Ầy, nhà báo muốn biết về Nếp Quýt à? - Anh Bế Văn Bối hỏi lại và mộc mạc mở đầu câu chuyện: - Xã An Nhơn có 7 dân tộc anh em cùng chung sống, trong đó đồng bào các dân tộc thiểu số chiếm 70% và đa phần là người các tỉnh miền núi phía Bắc. Ở đây trồng Nếp Quýt, 1 năm 2 vụ, Đông Xuân là chính. Vụ Đông Xuân vừa qua, toàn xã trồng 280 ha, năng suất 52 tạ/ha. Giá lúa tươi 8.800 đồng/kg, trong khi lúa nếp Hà Nội chỉ 6.600 đồng/kg. Các năm trước bán giá lúa khô chỉ 11-12 ngàn đồng 1 kg. Nay nông hộ cắt đến đâu thương lái mua, trả tiền mua luôn tới đó. Ầy, anh hỏi ai là người đưa giống Nếp Quýt vào đây à! Đó là bác Ma Ngọc Thanh - nguyên Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã, ở thôn 4A… Nhà cũng gần đây nhưng không hay nay có nhà không?

 

Anh Bối sốt sắng móc điện thoại rổn rảng alo rồi nhìn tôi cười rạng rỡ: - May quá, bác ấy có nhà chứ không mê vào rừng nghe chim hót lắm!  

 

Trên đường đến nhà bác Ma Ngọc Thanh, Phó Bí thư xã cởi mở giới thiệu: Từ 1983, xã An Nhơn đã có một số cư dân Bình Định vào xây dựng kinh tế mới và năm 1986 chính thức hình thành. An Nhơn là xã điểm xây dựng nông thôn mới của tỉnh, đã được công nhận vào cuối năm 2015. Việc xây dựng nông thôn mới, nhất là việc xây dựng giao thông nông thôn, giao thông nội đồng được nhân dân đồng thuận ủng hộ và góp công của tham gia. - Với những điều kiện thuận lợi như vậy, làm nông nghiệp ở An Nhơn chắc ăn quá! 

 

Anh Bối gật đầu, chân thành tâm sự: - So với vùng Cao Bằng chúng tôi quanh năm ăn ngô, ăn sắn mà có những cánh đồng lúa mênh mang, tươi tốt quanh năm như ở An Nhơn thì quả là niềm mơ ước. Nói anh mừng, vụ Đông Xuân qua, hộ ông Nông Văn Hải (thôn 4A) thu 8 tấn Nếp Quýt, bán được gần 90 triệu đồng...

 

Thầy giáo già có duyên với Nếp Quýt    

 

Nhà bác Ma Ngọc Thanh sát đường tỉnh lộ chạy vào Cát Tiên, trước căn nhà xây có mương thủy lợi chạy ngang, nhìn ra đồng lúa hè thu xanh mướt, chấp chới  cánh cò trắng chao liệng giữa không gian thanh bình. Cứ ngỡ sẽ gặp một lão nông tri điền nào ngờ bắt tay tôi ấm áp, thân tình lại là lão ông có vầng trán cao, ánh mắt sáng sự thông minh, cử chỉ nhanh nhẹn. Năm nay, bác 75 tuổi và góc trang trọng giữa nhà có treo Huy hiệu 40 năm tuổi Đảng nhận vào năm 2012. Không “lão nông” cũng phải thôi, bác Thanh quê ở Hòa An, Cao Bằng. Sau khi tốt nghiệp Đại học Sư phạm Thái Nguyên về dạy văn cấp 2 - 3 ở mỏ thiếc Tĩnh Túc. Năm 1996, hai vợ chồng nghỉ hưu, cũng là lúc vùng mỏ cạn thiếc nên kinh tế sa sút, nghe lời bà con nói ở Lâm Đồng dễ làm ăn nên vào An Nhơn để lo gây dựng tương lai cho con cái. 

Ông Ma Ngọc Thanh (bên trái) trao đổi công việc xã nhà với Phó Bí thư Đảng ủy xã Bế Văn Bối
 

Bác Thanh kể: Năm 1997 ra thị trấn Đạ Tẻh thăm đồng hương nghe bà con bàn chuyện có giống Nếp Quýt từ Cao Bằng vào trồng rất thích hợp, cao 2 giá so với nếp Tàu, nếp Hà Nội. Ông nhờ bà con mua giúp giống, người nhà sang hàng xóm nằn nì mãi họ mới để cho 15 kg lúa giống. Ông trồng thử nghiệm trên diện tích 800 m2. Cái giống Nếp Quýt có chất lượng cao thế nào không biết nhưng yếu điểm là cây nhỏ, cao, lá dài, thân yếu, dễ đổ, vào mùa mưa nếu ngã xuống dễ bị lên mộng. Trong quá trình sinh trưởng, ruộng ngào ngạt hương thơm quyến rũ sâu rầy đến sinh sôi, phá hoại… Từ lúc gieo mạ cho đến khi lúa trĩu hạt, ông Thanh sáng, chiều nào cũng thăm đồng. Phát hiện có sâu rầy, ông đến nhà cán bộ khuyến nông trao đổi cách phòng chống… Cây lúa nếp không phụ công chăm sóc, bén duyên với vùng đất mới với “thầy giáo già” đã cho một vụ bội thu hơn các giống lúa nếp khác trong vùng. Gạo Nếp Quýt có màu trắng đục, không bị biến màu; hạt bầu tròn, ngắn; có mùi thơm tự nhiên, không có mùi lạ… Vụ ấy, ông lựa những bông lúa chuẩn để làm giống cho gia đình và vận động một số bà con trong thôn trồng thử, phần còn lại bán được giá cao hơn Nếp Tàu, Nếp Hà Nội. Sau mấy vụ, nhân dân trong thôn so sánh thấy trồng Nếp Quýt của “thầy Thanh”, “Phó Chủ tịch Hội Nông dân” cho năng suất, chất lượng, giá bán cao nên không ai bảo ai đều dành một vài chân ruộng để trồng giống nếp mới. Mấy năm nay, gieo trồng Nếp Quý trở thành đại trà, một năm 2 vụ nhưng tập trung làm vụ Đông Xuân, từ tháng 9, tháng 10 mới vào vụ vì thời điểm này ít mưa, thu hoạch vào thời điểm sắm Tết nên bán được giá cao hơn… Theo bác Thanh: Nếp Quýt không chỉ thơm, dẻo hơn mà có ưu điểm lâu thoái hóa giống hơn Nếp Hà Nội, Nếp Hà Nội chỉ sang năm thứ 3 - 4 là kém về năng suất, phẩm chất. Để trồng thành công giống nếp này, các nông hộ phải chú trọng khâu lựa giống, sản phẩm bán ra bị lẫn lúa khác là thương lái ép giá ngay.

 

- Chắc vụ Đông Xuân qua nhà mình thu cũng khá?

 

Bác Thanh mỉm cười hiền hậu: - Mình cũng đến lúc nghỉ ngơi vui với con cháu rồi. Có 1,2 ha ruộng thì chia cho 3 người con, mỗi đứa 4 sào. Hai ông bà ăn là mấy mà có lương hưu rồi! - Ngưng lời, tôi chợt bắt gặp ánh mắt thoáng xa xăm của bác Thanh. Ông bắt tay tôi rất chặt và lắc mạnh, giọng đôi phần ngẹn ngào: - Anh ạ, coi như vợ chồng tôi đã hoàn thành tâm nguyện, bổn phận khi để lại sau lưng đèo Giang, đèo Gió của quê hương cách mạng Cao Bằng. Trên vùng đất mới Đạ Tẻh, bước vào cuộc “cách mạng” làm kinh tế lo cho con cháu, mình đã xong việc, giờ thì lo sống vui, sống khỏe…   

 

“Đại sứ” của cao nguyên 

 

Trở lại trụ sở UBND xã An Nhơn, Chủ tịch UBND xã Trần Mạnh Nhuần hồ hởi thông báo: An Nhơn có diện tích gieo trồng bình quân hằng năm 2.186 ha; trong đó canh tác lúa nước 1.550 ha, năng suất đạt 50 tạ/ha, sản lượng lương thực quy thóc 8.237 tấn… Đến năm 2015, diện tích lúa chất lượng cao đạt 500 ha, giá trị bình quân 80 triệu đồng/ha, tăng 35-40 triệu đồng so với năm 2010. Đặc biệt, các ngành dịch vụ nông nghiệp từng bước phát triển đáp ứng yêu cầu sản xuất như đưa cơ giới hóa vào khâu làm đất, diệt cỏ, phun thuốc, thu hoạch… Thời gian tới, An Nhơn sẽ tập trung chỉ đạo sản xuất nông nghiệp theo hướng tăng năng suất, chất lượng, ổn định vùng sản xuất lúa chất lượng cao 500 ha, vận động nhân dân áp dụng KHKT vào đầu tư thâm canh, chủ động phòng chống sâu bệnh, dịch hại, đến năm 2020 giá trị sản xuất trên 1 ha đạt 100 - 120 triệu đồng. Tỷ lệ hộ nghèo hàng năm giảm 0,5%. Hai trong ba chương trình trọng tâm là: Chuyển đổi cơ cấu mùa vụ, cơ cấu cây trồng; ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất cánh đồng mẫu lớn… Với những yếu tố nền tảng như vậy, thời gian qua, theo Nghị quyết của Huyện ủy về “phát triển kinh tế nông nghiệp theo chiều sâu: Năng suất - Chất lượng - Hiệu quả”, An Nhơn đang tiến tới thành lập HTX nông nghiệp sản xuất lúa chất lượng cao gắn với thương hiệu “Gạo Nếp Quýt Đạ Tẻh” sản xuất Nếp Quýt An Nhơn, đã có 160 hộ nông dân đăng ký vào HTX và dự kiến trong tháng 8 tới sẽ đại hội xã viên… Mong sao dịp đó, xã được đón anh về dự!

 

Chia tay An Nhơn, chia tay huyện Đạ Tẻh trước thời điểm Đảng bộ, chính quyền, nhân dân đang nô nức chào mừng 30 năm thành lập huyện. Thấm thoắt đã 10.950 ngày vật lộn với chốn “rừng thiêng nước độc”, vượt qua biết bao gian lao, thiếu thốn và những người dân vốn lam lũ “một nắng hai sương” trên các miền quê của đất nước về đây chung tay để làm nên một miền “đất hứa”, một vùng “đất lành” đang ngày thay da đổi thịt, từ nghèo khó và cơ hàn nay đã gây dựng nên cuộc sống ấm no, hạnh phúc, tương lai sáng lạn đã và đang tỏa sáng trên vùng đất chiến khu oai hùng năm xưa. Vui sao khi Nếp Quýt An Nhơn - Đạ Tẻh, vị “đại sứ” của núi rừng cao nguyên, “đại sứ” của truyền thống mấy ngàn năm gây dựng và phát huy nền văn minh nông nghiệp của dân tộc Việt lại lan tỏa đi bốn phương trời, làm nên sự phồn thịnh của hàng vạn nông dân huyện Đạ Tẻh.

 

Phóng sự: ĐAN THANH

Nguồn:http://baolamdong.vn/kinhte/201606/hat-ngoc-gao-nep-quyt-da-teh-dai-su-cua-cao-nguyen-2710017/
Ngày cập nhật: 11h 0, 30/06/2016

"Đăng ký nhãn hiệu chứng nhận “gạo nếp Quýt Đạ Tẻh”.

UBND tỉnh Lâm Đồng vừa chấp thuận cho UBND huyện Đạ Tẻh dùng địa danh “Đạ Tẻh” để đăng ký nhãn hiệu chứng nhận “gạo nếp Quýt Đạ Tẻh.

Theo đó, UBND huyện Đạ Tẻh có trách nhiệm hoàn tất các thủ tục trình cấp có thẩm quyền công nhận, đồng thời quản lý và sử dụng nhãn hiệu theo đúng quy định.

Hiện mỗi năm huyện Đạ Tẻh có khoảng 1.000ha lúa nếp Quýt, sản xuất tập trung chủ yếu tại xã An Nhơn. Hàng chục năm qua loại lúa nếp này được người dân địa phương coi là đặc sản vì gạo có hương thơm mạnh, chất lượng cao, mềm và dẻo, được người tiêu dùng ưa chuộng.

Nhiều năm trở lại đây, thương lái ở các tỉnh miền Tây, Bình Dương và TP.HCM đã tìm đến tận ruộng để thu mua lúa nếp Quýt của bà con. Với giá bán trung bình 9.000 đồng/kg lúa tại ruộng, mỗi năm nếp Quýt mang lại cho người trồng nguồn lợi nhuận từ 65 - 70 triệu đồng/ha.

Huyện Đạ Tẻh đã thành lập HTX sản xuất nếp Quýt tại xã An Nhơn có quy mô gần 150 hộ tham gia, với diện tích sản xuất trên 150ha. Cùng với đó là xây dựng Dự án “Nghiên cứu, bảo tồn, phục tráng và bình tuyển giống nếp Quýt” để khắc phục tình trạng giống bị thoái hóa nhằm giúp người dân chủ động lựa chọn giống để sản xuất; đồng thời, quy hoạch vùng chuyên canh nếp Quýt tại xã An Nhơn và thị trấn Đạ Tẻh, với quy mô 600 - 700ha/vụ

Nếp Quýt, đặc sản của người Tày, Nùng ở Đạ Tẻh

Nếp Quýt, đặc sản của người Tày, Nùng ở Đạ Tẻh

Cập nhật lúc 08:42, Thứ Hai, 22/02/2016 (GMT+7)

Nói đến thương hiệu lúa gạo ở Lâm Đồng, người ta thường nhắc đến vùng đất huyện Cát Tiên nhiều hơn cả. Còn ở Cánh đồng lúa huyện Đạ Tẻh, giờ đây, đang nổi lên một giống lúa không chỉ giúp người dân làm giàu, mà còn trở thành đặc sản của bà con đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) Tày, Nùng. Đó chính là giống nếp Quýt thơm ngon, có hàm lượng dinh dưỡng cao, được những người sành ăn trong và ngoài địa phương ưa chuộng.

Nếp Quýt là cây trồng đang mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân xã An Nhơn

“Xã nếp Quýt”

Để chứng minh cho điều này, ông Bùi Văn Hùng, Chủ tịch UBND huyện Đạ Tẻh đã giới thiệu chúng tôi đến với xã An Nhơn - địa phương dẫn đầu toàn huyện về tỷ lệ trồng lúa nếp. Theo tìm hiểu của chúng tôi, nếp Quýt xuất hiện ở Đạ Tẻh, mà cụ thể hơn là ở xã An Nhơn từ những năm 90 của thế kỷ trước. Trước đây, giống lúa nếp này được một số hộ dân ở An Nhơn trồng để phục vụ cho nhu cầu của gia đình. Nhưng giờ đây, ở cánh đồng An Nhơn, nếp Quýt đã khẳng định thế đứng của mình trong tất cả các giống lúa mà người dân nơi đây đang canh tác. Nói như vậy bởi lẽ, hiện nay, trong hơn 550ha đất trồng lúa của xã An Nhơn thì đang có tới 350ha chuyên canh nếp Quýt. Có dịp dạo quanh cánh đồng An Nhơn, chúng tôi được “mục sở thị” khi nơi đây đang bao phủ một màu xanh của hàng trăm ha nếp Quýt đang “thì con gái”. Ông Lưu Văn Phượng, Phó Chủ tịch UBND xã An Nhơn, cho biết: “Thật ra, cây nếp Quýt có nguồn gốc từ đâu, đến nay vẫn đang là câu hỏi mà chúng tôi và cả người dân đều chưa rõ ngọn nguồn. Tôi chỉ biết, cách đây gần 30 năm, một số hộ dân đồng bào DTTS Tày, Nùng ở thôn 4B đã đưa một giống nếp lạ vào trồng và gọi là nếp Quýt. Để rồi, cái Tết đầu tiên năm đó, ở thôn 4B đã có một số hộ đồng bào Tày, Nùng khoe có cơm nếp thơm ngon nên mọi người mới hay biết. “Tiếng lành đồn xa”, đến nay, nếp Quýt đã trở thành một trong những giống lúa được người dân trong xã lựa chọn để sản xuất và phát triển kinh tế”.

Hiện mỗi năm, cây nếp quýt được người dân An Nhơn gieo trồng trong 2 vụ là vụ mùa và vụ đông - xuân. Diện tích nếp Quýt được gieo trồng hàng năm đã đạt tới hơn 600ha. Dẫn chúng tôi đến một số hộ dân trong xã tìm hiểu về cây nếp Quýt, ông Tô Đức Viện, Chủ tịch Hội Nông dân xã An Nhơn, phấn khởi: “Vụ mùa vừa qua, trong hơn 900 hộ dân của xã, có tới hơn 70% trồng nếp Quýt đều trúng lớn. Mặc dù chưa có thương hiệu như lúa gạo Cát Tiên, nhưng giá trị của nếp Quýt đã được người tiêu dùng khắp nơi biết đến. Trong nhiều năm trở lại đây, thương lái ở tận các tỉnh miền Tây, Bình Dương và TP.HCM đã tìm đến tận chân ruộng để thu mua sản phẩm của bà con. Với giá bán từ 8,5 - 9 ngàn đồng/kg nếp tươi bà con ai nấy đều vui mừng phấn khởi. Theo tính toán của người dân, trung bình mỗi năm, nếp Quýt mang lại cho họ nguồn lợi nhuận từ 65 - 70 triệu đồng/ha. Riêng vụ đông - xuân 2016, tại Cánh đồng Đại Hàm, các anh có đi đến mỏi chân cũng chẳng tìm được một giống lúa nào khác ngoài giống nếp Quýt đâu!”.

Tiến tới xây dựng thương hiệu

Người dân nơi đây cho biết trong tất cả các giống lúa mà người dân Đạ Tẻh đang trồng thì nếp Quýt là giống lúa có thời gian sinh trưởng dài nhất. Giống nếp này có đặc điểm là cây cao, thân nhỏ, bông to, hạt tròn và vỏ mỏng. Đặc biệt, đây là giống nếp có mùi vị thơm ngon, dẻo và chất dinh dưỡng cao. Cũng vì mùi thơm đặc biệt, nên trong thời kỳ trổ bông, nếp Quýt thường bị rầy nâu tấn công gây hại. Vì thế, trong quá trình sản xuất, người nông dân không lạm dụng các loại phân bón có độ đạm cao để phòng, chống các loại sâu bệnh. Đáng lưu ý hơn cả, là giống nếp này rất kỵ với thuốc diệt cỏ hiệu 2,4, 2,5 - D. Cùng với đó, đây là giống lúa có mầm yếu, nên khi gieo trồng phải tuân thủ lịch thời vụ để tránh lúa bị ngập nước và phòng, chống hiện tượng thối mầm.

Từ những giá trị kinh tế mà giống nếp Quýt đang mang lại cho người dân địa phương, năm 2014, xã An Nhơn bắt đầu triển khai Mô hình sản xuất nếp Quýt theo hướng công nghệ cao. Mô hình này được triển khai trên diện tích 26ha (nằm trong diện tích sản xuất lúa cánh đồng lớn của xã An Nhơn). Để triển khai mô hình, các khâu sản xuất then chốt đều được ứng dụng những kỹ thuật công nghệ cao, như: Sử dụng chủng nấm Trichodemar nhằm xử lý rơm rạ trên đồng ruộng sau thu hoạch để tái tạo thành phân bón phục vụ cho sản xuất; sử dụng các giống lúa được cấp xác nhận có năng suất cao, chất lượng tốt, phù hợp với điều kiện sản xuất của địa phương; sử dụng chế phẩm vi sinh (nấm xanh) để phòng trừ rầy nâu hại lúa gắn với quản lý dịch hại tổng hợp; sử dụng cơ giới hóa trong khâu làm đất, phun thuốc, thu hoạch để giải phóng sức lao động... Bước sang vụ mùa năm 2015, 158 hộ dân tại Cánh đồng Đại Hàm (xã An Nhơn) đã đăng ký tham gia sản xuất lúa theo hướng ứng dụng công nghệ cao với diện tích 73ha. Tổng kinh phí để triển khai là 2 tỷ 350 triệu đồng. Trong đó, UBND huyện Đạ Tẻh hỗ trợ 250 triệu đồng”.

Trong thời gian tới, theo chủ trương của huyện Đạ Tẻh sẽ tiến hành xây dựng thương hiệu nếp Quýt tại địa phương. Để làm được điều này, huyện đang tiến hành thành lập Hợp tác xã sản xuất nếp Quýt tại xã An Nhơn để làm nền tảng ban đầu. Theo đó, Hợp tác xã sản xuất nếp Quýt An Nhơn sẽ có quy mô từ 40 - 45 hộ tham gia, với diện tích sản xuất là 70 - 80ha. Cùng với đó, huyện Đạ Tẻh đang xây dựng Dự án “Nghiên cứu, bảo tồn, phục tráng và bình tuyển giống nếp Quýt” để khắc phục tình trạng giống bị thoái hóa nhằm giúp người dân chủ động lựa chọn giống để sản xuất; đồng thời, quy hoạch vùng chuyên canh nếp Quýt tại xã An Nhơn và thị trấn Đạ Tẻh, với quy mô 600 - 700ha/vụ. Như vậy, việc xây dựng thương hiệu nếp Quýt theo chủ trương của huyện Đạ Tẻh, tất yếu sẽ mở ra hướng đi mới, tạo cơ hội để người dân mở rộng diện tích sản xuất giống nếp này theo hướng hàng hóa chất lượng cao, tăng thu nhập.

KHÁNH PHÚC

TIN MỚI TỪ CÁC NGƯ DÂN

 

Ngư dân Nguyễn Huỳnh Bá Biên bị thương sau khi tàu cá ĐNa 90152 bị Trung Quốc đâm chìm

Ngư dân kể lại hành động vô nhân đạo củ

"Cả thế giới này không ai như Trung Quốc, đâm chìm tàu rồi bỏ mặc, xem thường mạng sống của ngư dân. Đây là hành động vô nhân đạo và rất tàn nhẫn

Chiều tối 29/5, tàu ĐNa 90152 cùng 10 ngư dân bị tàu Trung Quốc đâm chìm ở Hoàng Sa đã được tàu VT 57 kéo về Lý Sơn (Quảng Ngãi). Riêng xác tàu ĐNa 90152 sẽ tiếp tục được kéo về Đà Nẵng để sửa chữa. Các ngư dân mình đầy thương tích kể lại sự hung hãn, dã man của các tàu Trung Quốc.
Khi 10 ngư dân trên tàu ĐNa 90152 do ông Đặng Văn Nhân (42 tuổi, Thanh Khê, Đà Nẵng) làm thuyền trưởng cập đảo Lý Sơn, hàng trăm người dân địa phương ùa ra đón.

Thông báo cuộc thi “Máy tính cho thanh niên thay đổi cuộc sống”

 

Thư viện xã An Nhơn chính thức phát động cuộc thi tìm hiểu thông tin bổ ích trên mạng tại thư viện xã với chủ đề “Máy tính cho thanh niên thay đổi cuộc sống” từ ngày 03/3/2014 đến hết ngày 5/3/2014. 5 giải thưởng sẽ được trao cho các thông tin bổ ích nhất.

Cuộc thi nhằm kêu gọi thanh niên trong xã bằng nghị lực, với quyết tâm tìm tòi, sáng tạo và khám phá những điều kỳ diệu mà máy tính và internet mang lại đã giúp họ vượt qua khó khăn để “ thay đổi cuộc sống”  một cách tích cực hơn. Cuộc thi sẽ thu hút thêm nhiều người sử dụng máy tính và internet, giúp cải thiện cuộc sống ở địa phương, góp phần xóa đói giảm nghèo cho thanh niên trong toàn xã.

Thông điệp vận động

Thư viên xã An Nhơn được hình thành từ năm 2013. Từ khi thành lập thư viện có 5 máy vi tính được kết nối Internet do dự án BMGF tài trợ. Từ khi có dự án tới nay số lượt người tới thư viện ngày càng đông từ 20 lượt người trên ngày tang lên thành 30 lượt người trên ngày.
Đặc biệt là các em học sinh tới để khai thác các thong tin phuc vụ việc học, tìm trường thi ......
Hiện nay với chỉ 5 máy tính không thể đáp úng đủ nhu cầu ngày càng tăng của nhân dân. Để làm tốt viêc này thư viện xã cần trang bị thêm 3 máy vi tính nữa.
Vậy kính mong các cấp lanh đạo, các doanh nghiệp, tổ chức cá nhân trong và ngoài xã chung tay đóng góp để thư viện xã hoàn thành tốt nhiện vụ của mình.
Mong toàn thể bà con nhân dân cùng chung tay ủng hộ giúp đỡ thư viện để thư viện có điều kiện phục vụ tốt hơn nưa trong thời gian tới.
Mội sự đóng góp ủng hộ xin gửi về thư viện xã An Nhơn. Địa chỉ thôn 3 xã An Nhơn. SĐT: 0633880376.
Trong khi trờ đợi sự quan tâm của quý lanh đạo, các doanh nghiệp,  tổ chức cá nhân trong và ngoài xã giúp đỡ xin trân thành cám ơn !